red. Stanisław Celestyn Napiórkowski OFMConv ISBN: 978-83-7363-934-8 Stron: 1070 Format: B5 (oprawa twarda) Rok wydania: 2009
Nie byłoby tej książki, gdyby nie było słowiańskiego Papieża. Nam, teologom Europy Środkowej, Południowej i Wschodniej, Jan Paweł II kładł na serce, byśmy byli mądrzejsi o historię, która przez kilkadziesiąt strasznych lat usiłowała nas zmiażdżyć. Przykazywał, byśmy uprawiając teologię, nie zapominali o naszych Ojczyznach i o wszystkim, co ich dzieci wycierpiały dla Chrystusa i sumienia. Mamy powracać pamięcią do większych i mniejszych proroków tego regionu Europy, którzy świadczyli o naszym Zbawicielu, dla Niego cierpieli, a nawet oddawali życie, dając nam zobowiązujący przykład. Nasza książka jest wołaniem, by pozostali pośród nas, chociaż odeszli. By żyło pośród nas ich bezcenne, opłacone - jakżeż często - szykanami, wyrokami, tiurmami... wołanie o człowieka i za człowiekiem. Uprawiając teologię, czytamy pilnie Biblię, wsłuchujemy się w jej komentowanie przez wiarę Kościoła starożytności, średniowiecza i młodszych wieków... Jan Paweł II przypomniał nam, byśmy brali pod uwagę także nasze i naszych ojców doświadczenia... One mają mieszkać, żyć i owocować także w uprawianej przez nas teologii. Dlatego w naszej książce tyle mówimy o bliskich nam a heroicznych świadkach Ewangelii. Nazywamy ich w sposób nieco zaskakujący, większymi i mniejszymi prorokami". Zasłużyli sobie na to. Swoimi decyzjami za Prawdą i Dobrem interpretowali dane im znaki czasu. Niekiedy także słowem odsłaniali Boży zamysł w historycznych wydarzeniach i wskazywali Boży apel o takie a nie inne zaangażowanie.(prof. Stanisław Celestyn Napiórkowski OFMConv)
SPIS TREŚCI
Meldunek dla Jana Pawła II
STANISŁAW CELESTYN NAPIÓRKOWSKI OFMCONV Rodzi się Forum Teologów Europy Środkowej i Wschodniej 1. Późno odkryte przesłanki: Kongres Ut non evacuetur crux Christi i Jan Paweł II z Jasnej Góry (11-15 sierpnia 1991) 2. I Forum Teologów Europy Środkowo-Wschodniej (30 listopada-1 grudnia 2001) 3. II Forum Teologów Europy Środkowej i Wschodniej (6-8 maja 2003) 4. Spotkanie roboczego zespołu przygotowującego III Forum Teologów Europy Środkowo-Wschodniej (18-23 października 2004) 5. III Forum - w Odessie i Jałcie (27-30 września 2005)
"Objawić człowieka człowiekowi" - III Forum Teologów Europy Środkowo-Wschodniej, Odessa - Jałta, 27 - 30 września 2005 r.
O tej książce
ALEKSANDER DOBROYER Odessa Słowo przywitania Jego Ekscelencji Arcybiskupa Iwana Jurkowicza, Nuncjusza Apostolskiego na Ukrainie do Trzeciego Forum Teologów Europy Środkowej i Wschodniej - Odessa, 27 września 2006 r.
STANISŁAW CELESTYN NAPIÓRKOWSKI OFMCONV Zamysł III Forum Teologów Europy Środkowej i Wschodniej
Odessa, Część I - Człowiek
ANTON ADAM CM Nowy człowiek - antropologia Soboru Watykańskiego II Ks. ANDRZEJ CZAJA Człowiek w ramionach Bożego miłosierdzia 1. Metafora "dwóch rąk" Boga 2. "Syn marnotrawny" Boga Ojca 3. Egzystencja w "objęciach" Boga
KONSTANTYN SIGOW Człowiek w obliczu "rzeczy ostatecznych". Eschatologia Sergeja Awerincewa (1937-2004) 1. Eschatologia i Encyklopedia 2. "Przyszły wiek" - olam haba 3. Uniwersalna oraz indywidualna eschatologia 4. "Prawość międzyludzkich relacji" 5. Bibliografia pism S. Awerincewa tłumaczonych na języki zachodnie
GOTTFRIED PRENNER Znaczenie wspólnoty Świętych dla nowej Europy 1. Wizja nowej Europy 2. Święci jako nosiciele i filary chrześcijańskiej wspólnoty 3. Wspólnota Świętych (Die Gemeinschaft der Heiligen) danego narodu 4. Wspólnota Świętych jako model ekumenii 5. Wspólnota Świętych jako model dla nowej Europy 6. Paradygmatem nowej Europy jest świętość 7. Pojednanie jako fundament nowej Europy
JANA MORICOVA Zasadnicze perspektywy świętości (rozumienie rzymskokatolickie) 1. Teocentryczny i osobowy wymiar świętości 2. Społeczny i powszechny wymiar świętości 3. Świętość jako rzeczywistość eschatologiczna 4. Zakończenie
IRINA JAZYKOWA Święty ikoną Boga tu i teraz
Ks. PIOTR KOŁOMIJCEW Człowiek przemieniony
KALINA WOJCIECHOWSKA Człowiek usprawiedliwiony - perspektywa ewangelicka 1. Iustus 2. Peccator 3. Penitens
Ks. JANUSZ BUJAK Usprawiedliwienie przez wiarę i przebóstwienie w dialogu teologicznym pomiędzy Kościołem Ewangelicko-Augsburskim Finlandii i Patriarchatem Moskiewskim 1. Luterańska nauka o usprawiedliwieniu przez wiarę w ocenie teologów katolickich i prawosławnych 2. Przebóstwienie w teologii Kościoła wschodniego 3. Usprawiedliwienie i przebóstwienie w dialogu luterańsko-prawosławnym 4. Zakończenie
Ks. WALERIAN BUGEL Antropologia (dla i nie tylko) ludzi dobrej woli
Odessa, Część II - Prorocy
ROMAN DZWONKOWSKI SAC Ocalić pamięć. Stan i perspektywy badań nad świadkami wiary w czasach totalitaryzmu komunistycznego w krajach Europy Środkowo-Wschodniej Wstęp 1. Ocalić pamięć o świadectwach proroków 2. Stan badań 3. Perspektywy badań Uwagi końcowe
WŁODZIMIERZ OSADCZY Kościół wyznawców. Kapłani archidiecezji lwowskiej obrządku łacińskiego w latach 1945-1991. Z dziejów najnowszych archidiecezji lwowskiej obrządku łacińskiego
OŁEH TURIJ Krew męczenników niby ziarno nowego życia: wczorajsi męczennicy przemawiają do dzisiejszego chrześcijanina
KAROL KLAUZA Aktualność i znaczenie starców w monastycyzmie ukraińskim 1. Początki monastycyzmu i starczestwa ukraińskiego 2. Starzec Miron (w świecie Michał Dereniuk, 22 października 1885 - 6 stycznia 1976) 3. Zakończenie
WALDEMAR WITOLD ŻUREK SDB Ksiądz Tadeusz Hoppe SDB (1913-2003) 1. Dzieciństwo 2. Powołanie kapłańskie 3. Duszpasterstwo na Wileńszczyźnie 4. Do końca życia w dalekiej Odessie 5. Dlaczego do Odessy? 6. Formy pracy duszpasterskiej 7. Wikariusze w parafii odeskiej 8. Ksiądz Jubilat 9. Odzyskanie prokatedry Wniebowzięcia NMP w Odessie 10. Do Domu Ojca
Ks. JÓZEF WÓLCZAŃSKI Martyrologium duchowieństwa archidiecezji lwowskiej obrządku łacińskiego w latach 1939-1945 Wprowadzenie 1. Represje sowieckie 1.1. Ofiary śmiertelne 1.2. Ocaleni 2. Represje niemieckie 2.1. Ofiary śmiertelne 2.1. Ocaleni 3. Represje ukraińskie 3.1. Ofiary śmiertelne 3.2. Ocaleni 4. Represje i przyczyny śmierci inne bądź bliżej niezidentyfikowane Zakończenie
ARCHIM. SERGIUSZ GAJEK Martyria i diakonia nadziei. Podwig męczenników i rewaloryzacja kultury 1. Kairos 2. Parakleza Ducha 3. Martyria i diakonia
IGOR BARANÓW Zycie na progu wieczności
Odessa, Część III - Okrągły stół
Okrągły stół "Ku wyzwoleniu człowieka w Środkowej i Wschodniej Europie". Wystąpienie protojereja mytrofornego Doktora Mychajła Dymyda, przewodniczącego Ukraińskiego Teologicznego Towarzystwa Naukowego
WŁODZIMIERZ OSADCZY Głos w dyskusji
JANA MORICOVA Godność człowieka a jego wolność. Doświadczenie Słowacji
Ks. ANDREJ KROT Do dyskusji po pierwszym dniu 1. Okrągły stół: "Człowiek nadziei" 2. Myśli dotyczące Forum
KAROL KLAUZA Dwa płuca w kontekście Ukrainy 1. Wierność tradycji rzymskiej 2. Umiłowanie tradycji unickiej 3. Zamiast wniosków
IGOR BARANOW Koncepcja antropologiczna w rosyjskiej Encyklopedii Katolickiej
Ks. WALERIAN BUGEL Wypowiedzi w trakcie dyskusji podczas III FTEŚW Odessa - Jałta 2005
CYRYL WOJCEL Problem człowieka w sowieckim i rosyjskim kontekście
Jałta
JERZY KŁOCZOWSKI, STANISŁAW CELESTYN NAPIÓRKOWSKI OFMCONV Religijne konsekwencje Jałty
SWITŁANA HURKINA Władza przeciwko wierze: państwowy plan likwidacji Ukraińskiej Cerkwi Greckokatolickiej i mechanizm jego realizacji (na przykładzie Metropolii Halickiej) 1. Tworzenie nowej polityki państwowej w ZSRR wobec religii pod koniec II wojny światowej 2. Stanowisko UCGK w przededniu zakończenia II wojny światowej: poszukiwania porozumienia z władzą sowiecką 3. Państwowa likwidacja UCGK w metropolii halickiej 3.1. "Instrukcja nr 58" 3.2. Kampania antyunicka w mas-mediach oraz areszty hierarchii i duchowieństwa UCGK 4. Założenie i działalność "Grupy inicjatywnej" 4.1. Działalność propagandowo-agitacyjna (przygotowawcza) "Grupy inicjatywnej" 4.2. Etap końcowy działalności Grupy inicjatywnej: Lwowski "sobór" duchowieństwa greckokatolickiego 8-10 marca 1946 r 5. Oficjalne ukonstytuowanie zjednoczenia 6. Wnioski
STANISŁAW CELESTYN NAPIÓRKOWSKI OFMCONV Podsumowanie III Forum Teologów Europy Środkowej i Wschodniej 1. Fenomen Forum 2. Powiedziano tu między innymi 3. W stronę jutra 4. Komunikat uczestników III Forum Teologów Europy Środkowej i Wschodniej, Jałta, 30 września 2005 roku 5. Słowo uczestników III. Forum Teologów Europy Środkowej i Wschodniej do papieża Benedykta XVI
"Znaczenie i rola teologii w integracji europejskiej. Współpraca teologów Europy Środkowo-Wschodniej na przełomie XX i XXI wieku" - Panel Międzynarodowej Konferencji Komisji Historii Po¬równawczej - Commission Internationale d'Histoire Ecclesiastique Comparee (CIHEC), Lublin, 6-8 września 2007 r.
Conference of the Commission International (d'Histoire et d'Etude du Christianisme /CIHEC/) on Religious Space of East-Central Europe - Open to the East and the West, Lublin-Lviv, 6-10 September 2007 W stronę spotkania FTEŚW w ramach CIHEC
STANISŁAW CELESTYN NAPIÓRKOWSKI OFMCONV Z doświadczeń Lublina: Narodziny i pierwsze lata działalności Forum Teologów Europy Środkowo-Wschodniej
ANTON ADAM CM Refleksja nad postawionymi pytaniami
JANA MORICOVA Współpraca teologów słowackich 1. Doświadczenie współpracy między teologami słowackimi 2. Doświadczenie współpracy z teologami z zagranicy
KAROL KLAUZA Ukraińskie i polskie towarzystwa teologiczne 1. Integracyjne funkcje Ukraińskiego Naukowego Towarzystwa Teologicznego 1.1. Historyczne wypełnienie niszy organizacyjnej w kulturze ukraińskiej 1.2. Kongres Teologów Ukrainy - 2-4 stycznia 2007 r.
2. Polskie towarzystwa teologiczne 3. Sekcje wykładowców teologii i stowarzyszenia środowiskowe
ANNA BODNAR KUL we Lwowie
ALEKSANDER DOBROYER Kilka uwag o uprawianiu teologii w kontekście ukraińskim. Rozważania rzymskiego katolika 1. Teologia piękna 2. Jaka nasza tożsamość? 3. Kościół powszechny? 4. Teologia jako odbicie życia Kościoła 5. Kontekst ekumeniczny 6. Jakiej teologii potrzebujemy?
STANISŁAW CELESTYN NAPIÓRKOWSKI OFMCONV Powołani do leczenia historycznej pamięci. (Trudne "jak?" historycznych badań ukraińsko-polskich)
ALEKSANDER DUDIK Sytuacja religijna i współpraca międzywyznaniowa na Białorusi na przełomie XX i XXI wieku La situation religieuse et la collaboration interconfessionnelle en Bielorussie ä la charniere des XX et XXI siecles
LEONARD GÓRKA SVD Znaczenie i rola teologii w procesie integracji europejskiej. Współpraca teologów Europy Środkowo-Wschodniej na przełomie XX i XXI wieku. Z doświadczenia Białorusi (Mińsk) 1. Mit jednej Rusi 2. Wzajemne poznawanie
WŁODZIMIERZ MOZOLEWSKI SAC Głos w dyskusji: z doświadczeń duszpasterskich na Białorusi
ANNA MROCZEK Z doświadczeń Litwy
JANINA SAMOLEWICZ SJE Współpraca teologów. Z doświadczeń Litwy, zwłaszcza Wileńszczyzny
WALERIAN SOKOŁOWSKI OFMCONV Polacy teologowie w Petersburgu
IGOR BARANÓW Rosyjska Encyklopedia katolicka - przestrzeń duchowej wymiany Wschodu i Zachodu
STANISŁAW CELESTYN NAPIÓRKOWSKI OFMCONV Współpraca teologów mojego regionu Europy
STANISŁAW CELESTYN NAPIÓRKOWSKI OFMCONV Sprawozdanie z pracy panelu 12. Znaczenie i rola teologii w integracji Europejskiej. Współpraca teologów Europy Środkowo-Wschodniej na przełomie XX i XXI wieku
"Być człowiekiem - Być prorokiem" IV Forum Teologów Europy Środkowo-Wschodniej Łuck, 9-12 października 2008 r.
STANISŁAW CELESTYN NAPIÓRKOWSKI OFMCONV Ocalać pamięć. Merytoryczne wprowadzenie do IV Forum Teologów Europy Środkowo-Wschodniej
Łuck, Część I - Być człowiekiem
Ks. MIROSŁAW KALINOWSKI "Być człowiekiem..." Humanistyczny horyzont współpracy uniwersytetów Polski i Ukrainy
PIOTR ŻURKIEWICZ OFMCONV Być człowiekiem - mówi Sobór Watykański II 1. Od Rerum novarum do Gaudium et spes 2. Jak Sobór mówi o człowieku? 3. Co Sobór mówi o człowieku? 3.1. Człowiek stworzony przez Boga 3.2. Człowiek stworzony jako kobieta + mężczyzna 3.3. Człowiek jeden ciałem i duszą Zusammenfassung
DARYA CHEGUROVA, KS. ANDRZEJ CZAJA Tajemnica bytu ludzkiego i nowego człowieczeństwa. Zarys antropologii Benedykta XVI 1. Określenie specyfiki bytu ludzkiego 2. Myśl na temat realizacji ludzkiego bytu 3. Komunia z Chrystusem jako możliwość autentycznego życia Тайна человеческого бытия и нового человека. Очерк антропологии Бенедикта XVI Geheimnis des Mensch-Seins und des Neuen Menschen. Ausgewählte Aspekte der Anthropologie von Benedikt XVI
Ks. ANTONI NADBRZEŻNY Być czy mieć? O sensie ludzkiej egzystencji mówi Gabriel Marcel 1. Co znaczy "mieć"? 2. "Mieć" jako fakt i "mieć" jako postawa 3. Istnieć, być, bardziej być 4. Imiona sensu i życia 5. Sens życia w perspektywie indywidualnej i powszechnej 6. Sens życia jako wypełnienie indywidualnych możliwości człowieka 7. Sens życia jako rozwijanie człowieczeństwa 8. Sens życia jako osiągnięcie zbawienia 9. Czy sens życia/istnienia odkrywamy, konstytuujemy czy postulujemy? 10. Co jest drogą do sensownego życia? Być czy mieć? 11. Zamiast epilogu Быть или иметь? О смысле человеческого существования говорит габриэль марсель
ANTON ADAM CM Być człowiekem - mówi Sługa Boży ks. prof. Wincenty Granat Резумэ (итоги)
MONIKA WALUŚ Być człowiekiem - być otwartym na Ducha - być prorokiem w kontekście teologii reformatorów 1. Peccatum omne. Grzech jako podstawowe doświadczenie 2. Pojęcie grzechu pierworodnego 3. Grzech aktualny a grzech pierworodny Mensch sein - offen fuer den Heiligen Geist - sein Propheten (Zusammenfassung)
ALEKSANDER ULAS OFMCONV Godność człowieka w nauczaniu ks. Aleksandra Mienia
TATIANA JURCZENKO Być człowiekiem w łagrach i na zesłaniu
JANA MORICOVA Być człowiekiem - mówi prawo międzynarodowe 1. Godność osoby ludzkiej - oś aksjologiczna prawa międzynarodowego 2. Przymioty praw człowieka 3. Prawo każdego człowieka do życia
NADIA I WIACZESŁAW KRYSZTALE Być człowiekiem wartości. Pamięć - tożsamość- wychowanie Essere Puomo dei valori. Memoria - identitä - educatione (Riassunto)
YURIJ HOFMAN Prawo do życia i prawo do śmierci - gwarancja czy wybór
JEWHEN SHYMONOVYCH Między wiarą a wątpieniem. Człowiek potrzebuje Boga Żywego
Łuck, Część II - Być prorokiem
Ks. TADEUSZ KRAHEL Prorocy miłości w morzu nienawiści. Ratowanie Żydów przez duchowieństwo Wilna i okolic w czasie okupacji niemieckiej (1941-1944)
SŁAWOMIR PAWŁOWSKI SAC Ksiądz Michał Sopoćko - prorok Miłosierdzia Bożego 1. Prorockie wsłuchiwanie się w głos penitentki (posługa kierownika duchowego) 2. Prorockie wsłuchiwanie się w głos Pisma i Tradycji (posługa teologa) 3. Prorockie wsłuchiwanie się w głos ludzi i czasów (posługa duszpasterza) 4. Prorocka odpowiedź Kościoła, który wsłuchał się w tak liczne głosy 5. Prorockie wyzwanie dla teologów i pasterzy Father Michał Sopoćko - prophet of the Divine Mercy (the summary)
ALEKSANDER DUDIK Biskup Bolesław Sloskans (1893-1981) - prorok przetrwania, wyznawca wiary
ROMAN DZWONKOWSKI SAC Prorocy przetrwania - kapłani męczennicy na Białorusi (1918-1937) 1. Demoniczna agresja komunizmu 2. Nie męczennicy, lecz ofiary kontrrewolucji 3. Eliminacja księży katolickich na Białorusi w latach 1918-1937: aresztowania, łagry, rozstrzelania 4. Zakończenie 5. Wykaz skrótów 6. Aneks - List księży katolickich z Białorusi do kard. abpa Aleksandra Kakowskiego i abpa Edwarda Roppa, na temat położenia Kościoła i wiernych w ZSRS (1930) I profeti delia perseveranza - sacerdoti martiri in Bielorussia (1918-1937) (riassunto)
JÓZEF MAKARCZYK OFMCONV Być prorokiem - o. Melchior Fordon z Grodna 1. Dzieciństwo i młodość 2. Kapłan diecezjalny 3. Franciszkanin 4. Św. Maksymilian Kolbe o ojcu Fordonie 5. Świadectwo 6. Prorok 7. Zakończenie 8. Załącznik nr 1 9. Załącznik nr 2
ANNA MROCZEK Być człowiekiem, być prorokiem. Zgromadzenie Sióstr od Aniołów na Białorusi
WALDEMAR WITOLD ŻUREK SDB Być prorokiem swojej epoki - salezjanie na Białorusi. Męczennicy i wyznawcy 1. Geneza salezjanów na ziemiach dzisiejszej Białorusi 2. Sowiecka i hitlerowska okupacja 3. Powojenna rzeczywistość kościelna w Białoruskiej SRR
MACIEJ MRÓZ Zygmunt Łoziński, apostoł Białorusi i orędownik polsko-białoruskiego pojednania
WALDEMAR PIASECKI Jan Rutkowski - administrator diecezji łuckiej w latach 1945-1954
A. D. LEBIEDIEW Polityka władz radzieckich wobec wiernych Kościoła katolickiego w BSRR (lata 1920-1930) Summary
WITALIJ ROSOWSKI Wierni świeccy Kościoła rzymskokatolickiego na Podolu w czasach stalinowskich (lata 30-te XX wieku) Миряне-католики на Подолии в период сталинских репрессий (30-е гг. XX века) (резюме)
IHOR SZABAN Metropolita Andrzej Szeptycki -prorokiem współczesności
Ks. WITOLD JÓZEF KOWALÓW Być prorokiem. Ks. Władysław Bukowiński, proboszcz w Łucku 1. Praca ks. Władysława Bukowińskiego w Łucku (1936-1945) 2. «Coś całkiem nowego» 3. Prorok naszych czasów 4. Miłość opuszczonych 5. Bądźcie prorokami nadziei
MAREK MIŁAWICKI OP Być prorokiem - dominikanie czortkowscy 1. Curriculum vitae dominikańskich męczenników 1.1. Reginald (Marcin) Czerwonka OP 1.2. Hieronim (Franciszek) Longawa 1.3. Justyn (Jan) Spyrłak 1.4. Andrzej (Stanisław) Bojakowski 1.5. Jacek (Stanisław) Misiuta 1.6. Metody (Karol) Iwaniszczów 1.7. Anatol Maria (Adam) Znamirowski 1.8. Józef Wincentowicz, tercjarz dominikański 2. Sytuacja dominikanów czortkowskich w okresie pierwszej okupacji sowieckiej 3. Noc z Ina 2 lipca 1941 roku 4. Być prorokiem
ANDRZEJ MORKA OP Być prorokiem. Wiara w sytuacji granicznej na przykładzie literatury lagrowej 1. Łagieryzacja ludzkiego podmiotu 2. Odrzucenie i utrata wiary 3. Oczyszczenie wiary 4. Ocalenie wiary 5. Pytania bez odpowiedzi Summary
RYSZARD SKRZYNIARZ Świadkowie wiary. Kapłani męczennicy diecezji kieleckiej z okresu drugiej wojny światowej Witnesses of Faith. Priests Martyrs from the Kielce Diocese in the Period of the Second World War
Łuck, Część III - Dopowiedzenia
Ks. BRONISŁAW CZAPLICKI Poglądy ks. prałata Konstantego Budkiewicza (1867-1923) i egzarchy Leonida Fiodorowa (1879-1935) na temat misji katolickiej w Rosji Sowieckiej
WIKTOR P. PICZUKOW Luteranie i "sekciarze": wiejscy Niemcy białoruskiego Wschodniego Polesia w latach 1920-1930
HALYNA KRYSHTAL Być człowiekiem. Być odpowiedzialnym za szerzenie "kultury życia" (w świetle "Evangelium vitae") 1. Wieczny problem wyboru między dobrem i złem 2. Encyklika "Evangelium vitae" i jej zadania 3. "Kultura śmierci" - co to znaczy? 4. Szerzenie się "kultury śmierci" w XX wieku i jej przejawy 5. Przyczyny "kultury śmierci" 6. Znaki nadziei i wezwanie do szerzenia "kultury życia" 7. Być człowiekiem o mentalności "za życiem" Essere Puomo. Essere responsabile di diffondere la "cultura delia vita" (alia luce delPenciclica "Evangelium vitae"). [Riassunto]
RYSZARD KRUPA SCJ Fundacja Jana Pawła II 1. Historia Domu Fundacji Jana Pawła II w Lublinie 2. Dodatkowe informacje
Indeks osobowy
|