red. Alina Rynio ISBN: 978-83-7363-598-2 Stron: 1152 Format: B5 (oprawa twarda) Rok wydania: 2007
Ranga wychowania sprawia, że wielu pedagogów, psychologów, teologów, filozofów, socjologów i polityków kieruje swoje zainteresowania na to, co składa się na treść, kierunek i sposób wychowania człowieka. Powszechnie wiadomo, że zarówno jakość życia w wymiarze indywidualnym, jak i społecznym, a tym samym przyszłość społeczeństw, ludów i narodów uwarunkowana jest jakością wychowania. Pomimo że powstało na ten temat wiele różnorodnych teorii, to problem wychowania, będąc zagadnieniem "arcytrudnym", pozostaje kwestia ciągle otwartą, potrzebującą nowych rozwiązań i inspiracji w każdym pokoleniu. Stąd szczególnie w świecie współczesnym, "lansującym wzorce wychowawcze opatrywane mianem «neutralnych aksjologicznie» i niosących niejednokrotnie zamierzoną destrukcję moralnych fundamentów życia społecznego i indywidualnego", istnieje pilna potrzeba odnowienia i rekonstrukcji takiego wychowania i takich systemów wartości, które nie dewaluowałyby się tak łatwo, ale miały moc opierania się naciskowi dehumanizacji cywilizacji współczesnej. Niewątpliwie taką szansę niesie chrześcijańska tradycja wychowawcza, na którą składają się sprawdzone przez wieki ideały, zasady i wartości. Są one związane z realistycznie pojmowaną naturą ludzką, wewnętrznymi i zewnętrznymi czynnikami rozwojowymi człowieka i obowiązującym w chrześcijaństwie etosem. (z Przedmowy)
SPIS TREŚCI
WPROWADZENIE
Przedmowa: Alina Rynio Słowa powitania JM ks. prof. Stanisława Wilka Rektora KUL List Prefekta Kongregacji Edukacji Katolickiej Zenonona kard. Grocholewskiego Przesłanie Stanisława kard. Dziwisza Telegram Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego prof. Michała Seweryńskiego Wprowadzenie Przewodniczącego Komisji Wychowania Katolickiego Konferencji Episkopatu Polski bpa Kazimierza Nycza Historyczny i społeczny kontekst wychowania w duchu chrześcijańskim, ks. Marian Nowak Przewodniczący Zespołu Pedagogiki Chrześcijańskiej PAN
Część I W POSZUKIWANIU TEORETYCZNYCH PODSTAW WYCHOWANIA CHRZEŚCIJAŃSKIEGO
Ks. Jerzy Bagrowicz, Wychowanie w świetle Biblii Michele De Beni, Mieć odwagę być wychowawcami dzisiaj Ks. Janusz Tarnowski, Paradoks chrześcijańskiej pedagogiki Costantino Esposito, O poznawczej wartości wychowania Barbara Kiereś, Kultura chrześcijańska wobec postmodernistycznej ideologii „anty" w pedagogice Halina Gajdamowicz, Wychowanie chrześcijańskie w perspektywie obiektywistycznych teorii wartości Joanna Karczewska, Ewangeliczny ideał życia w refleksji Stefana Kunowskiego Ks. Mieczysław Rusiecki, Cele wychowania chrześcijańskiego w aspekcie teorii warstwicowiej Stefana Kunowskiego Iwona Szewczak, Cele wychowania chrześcijańskiego według Wolfganga Brezinki Zofia Matulka, Samowychowanie w życiu chrześcijańskim Stanisław Czesław Michałowski, Kategorie edukacyjne w pedagogii współbycia osobowego
Część II PEDAGOGIKA CHRZEŚCIJAŃSKA W RELACJI DO INNYCH NAUK I DYSCYPLIN
Marianna Flis-Jaszczuk, Kiedy przedmiot kształtuje metodę poznania. Uwagi o metodologii pedagogiki chrześcijańskiej Grażyna Karolewicz, Biografistyka a pedagogika chrześcijańska Andrzej Potocki OP, Duszpasterstwo kształtem wychowania chrześcijańskiego Marek Marczewski, Eklezjologia pastoralna a pedagogika chrześcijańska Ks. Tadeusz Guz, W poszukiwaniu chrześcijańskiej filozofii wychowania Krzysztof Kalka, Wpływ filozofii chrześcijańskiej na wychowanie Wojciech Chudy, Istota pedagogiki personalistycznej Wiesława Wołoszyn-Spirka, Realistyczna filozofia i etyka podstawą budowania realistycznej pedagogiki Witold Starnawski, Doświadczenie prawdy i jego znaczenie w wychowaniu Jarosław Horowski, Budzenie wiary w koncepcjach pedagogicznych odwołujących się do zasad filozofii tomistycznej Maria Katarzyna Grzegorzewska, Klasyczne rozumienie dobra w kontekście wychowania Anna Okońska-Walkowicz, Nauczyciel XXI wieku a personalistyczna koncepcja osoby Jacquesa J. Maritaina i Emmanuela Mouniera Piotr Magier, Kategorie humanizmu w pedagogice na przykładzie nowego wychowania oraz personalizmu chrześcijańskiego
Część III ISTOTNE DZIEDZINY I OBSZARY WYCHOWANIA CHRZEŚCIJAŃSKIEGO
Anna Lendzion, Wychowawcze aspekty kształtowania własnej tożsamości Ks. Marian Wolicki, Wychowanie sumienia jako najistotniejszy element wychowania moralnego Janina Kostkiewicz, Wolność wyboru w wychowaniu chrześcijańskim Aldona Molesztak, Wychowanie do odpowiedzialności Aldona Król, Wychowanie do przebaczenia Eugeniusz Sakowicz, Edukacja chrześcijańska – wychowaniem do dialogu Dorota Kornas-Biela, Chrześcijańskie wychowanie prenatalne odpowiedzią na dar Danuta Opozda, Doświadczenie miłości w relacji wychowawczej siłą rozwoju rodzica i dziecka Teresa Kukołowicz, Miejsce kultury i tradycji w wychowaniu chrześcijańskim Zygmunt Markocki, Religijna edukacja dorosłych w ponowoczesnym świecie Ks. Mariusz Sztaba, Społeczna płaszczyzna wychowania chrześcijańskiego w świetle nauczania Kościoła katolickiego
Część IV WSPÓŁCZESNE KONTEKSTY WYCHOWANIA CHRZEŚCIJAŃSKIEGO
Ks. Janusz Mariański, Szanse i zagrożenia wychowania chrześcijańskiego w niestabilnym świecie Ks. Sławomir Szczyrba, Sakralizacja i desakralizacja w drodze człowieka do samego siebie Tadeusz Sakowicz, Stygmatyzacja wyzwaniem dla chrześcijaństwa Ks. Jan Sledzianowski, Wolność od uzależnień wyzwaniem dla wychowania chrześcijańskiego Ks. Zbigniew S. Iwański, Wartości chrześcijańskie w procesie resocjalizacji Małgorzata Więczkowska, Japońska manga zagrożeniem dla chrześcijańskiego wychowania Aniela Różańska, Uprzedzenia religijne jako wyzwanie dla współczesnego wychowania chrześcijańskiego Ks. Stanisław Chrobak, Wychowanie w kontekście konkurencyjności - wyzwania dla pedagogiki chrześcijańskiej Dorota Luber, Wychowanie chrześcijańskie wobec współczesnego dyskursu o istocie wychowania Aneta Hudycz, Aktualność systemu wychowawczego bł. Marceliny Darowskiej Małgorzata Tomczyk, Rola wzorców i wzorów osobowych w wychowaniu chrześcijańskim według o. Jacka Woronieckiego s. Bernadeta Lipian, Anna Jenke jako wybitny pedagog i wychowawca Alina Rynio, Atrakcyjność wychowania chrześcijańskiego
Część V WYCHOWANIE CHRZEŚCIJAŃSKIE W DOMU, SZKOLE I W KOŚCIELE
Ks. Stanisław Dziekoński, Specyfika chrześcijańskiego wychowania w rodzinie w posoborowym nauczaniu Kościoła Ks. Radosław Chałupniak, Potrzeba i uzasadnienie wychowania religijnego w podstawowych środowiskach wychowawczych (rodzina, parafia, szkoła, media) Ks. Józef Stalą, Miejsce katechezy rodzinnej w wychowaniu chrześcijańskim. Implikacje pedagogiczno-katechetyczne Ks. Andrzej Offmański, Rodzina jako środowisko wykorzystane - czy szansa wykorzystana? Ks. Marek Studenski, Wychowanie chrześcijańskie wyzwaniem dla szkoły i katechezy Krystyna Chałas, Klasa autorska szansą urzeczywistniania wartości chrześcijańskich Barbara Wolny, Edukacja ku wartościom w polskiej szkole a „norma personalistyczna" Ks. Adam Maj, Wybrane aspekty wychowania w szkole katolickiej Ks. Edward Walewander, Duszpasterstwo młodzieży w pedagogii Kościoła na Lubelszczyźnie w latach 1918-1939 Ks. Amantius Akimjak, Ks. Vladimir Littva, Zadanie chrześcijańskiego wychowania na Katolickim Uniwersytecie w Rużomberku Agnieszka Jaworska, Proces kształcenia w katolickich uniwersytetach ludowych
Część VI WYCHOWANIE CHRZEŚCIJAŃSKIE POPRZEZ PRACĘ, TEATR I MEDIA
Ks. Czesław Kustra, Powściągliwość i praca w wychowaniu chrześcijańskim Grzegorz Grzybek, Aktualność chrześcijańskiego wychowania do pracy. Refleksja etyczna Maria Barbara Styk, Teatr w wychowaniu chrześcijańskim Ks. Krzysztof Łuszczek, Podstawowe założenia edukacji medialnej jako udział w funkcji agosu Dorota Bis, Społeczeństwo informacyjne szansą i zagrożeniem dla wychowania chrześcijańskiego Ks. Janusz Miąso, Radio katolickie wobec wyzwań współczesności. Spotkanie technologii i aksjologii Ewa Domagała-Zyśk, Kształtowanie adekwatnych postaw wobec osób niepełnosprawnych Alicja Olszak, Hierarchia wartości a realizm życiowy studentów pedagogiki (komunikat z badań) Teresa Olearczyk, Mistrzostwo pedagogiczne – szczególnym wyzwaniem dla pedagogiki chrześcijańskiej
Część VII WYCHOWANIE POPRZEZ UCZESTNICTWO W KOŚCIELNYCH RUCHACH RELIGIJNYCH I STOWARZYSZENIACH
Tomasz Ożóg, Wychowanie chrześcijańskie w kościelnych ruchach religijnych Ks. Leszek Waga, Znaczenie doświadczenia w wychowaniu religijnym w ujęciu Luigiego Giussaniego Dorota Franków, Wolny nowy człowiek w Ruchu Światło-Życie Ks. Adam Skreczko, Urszula Piętka, Wybrane aspekty pedagogii Ruchu Comunione e Liberazione (Komunia i Wyzwolenie) Lucia Abignente, Dorota Kornas-Biela, Maria Kozubek, Pedagogiczne inspiracje Ruchu Focolari. W kierunku pedagogiki jedności Ks. Zbigniew Czerwiński, Przekazywanie wiary dzieciom w rodzinie w doświadczeniu Drogi Neokatechumenalnej Katarzyna Braun, Wychowanie ku „cywilizacji miłości" poprzez zaangażowanie wolontarystyczne młodzieży Małgorzata Strzelec, Przekaz tradycji religijnej jako element wychowania religijnego na przykładzie kultu świętego Rocha w parafii mikstackiej Sabina Zalewska, Samowychowanie w ujęciu o. Józefa Kentenicha Anna Petkowicz, Gra, która nie jest zabawą - istota wychowania harcerskiego Wacław Czakon, Akademia Młodzieżowa jako system integralnego wychowania - wypracowany i wdrażany w Fundacji Szczęśliwe Dzieciństwo Anna Białowąs, O recepcji nowych treści religijnych w świadomości polskiego społeczeństwa przełomu XX i XXI wieku Piotr Tomasz Nowakowski, Analiza działalności sekt jako przyczynek do refleksji nad niepożądanymi aspektami funkcjonowania kościelnych ruchów religijnych
SPRAWOZDANIA Z DYSKUSYJNYCH GRUP TEMATYCZNYCH
PODSUMOWANIE
ANEKS
Homilia ks. bpa Kazimierza Nycza Program Konferencji Dokumentacja fotograficzna
|