Seria: Z witrażem. T. 31

Tomasz Garbol
ISBN: 83-7363-345-6
Stron: 474
Format: A5
Rok wydania: 2006

Kolejna pozycja tzw. serii Z witrażem Instytutu Badań nad Literatura Religijną przynosi gruntowne studium poświęcone sacrum w liryce Zbigniewa Herberta. Tomasz Garbol postawił sobie za cel uporządkowanie problematyki, która od lat zaprząta uwagę kolejnych pokoleń herbertologów, budząc kontrowersje i spory. Autor rozpoczyna od rzetelnej rekapitulacji stanowisk badaczy, następnie poszukuje prawdziwego znaczenia i funkcji poezji Herberta, ukazuje jej sakralną misję jako jednego z rodzajów sztuki. Następnie podejmuje polemikę z takimi ujęciami twórczości poetyckiej autora Siódmego anioła, które kwestionują odniesienia do sfery transcendencji. Skupia uwagę na refleksji nad polemicznymi nawiązaniami analizowanej poezji do tradycji chrześcijańskiej oraz rekonstruuje afirmowane w niej sacrum. Przedmiotem analizy, swego rodzaju metafizycznego testu, staje się cała liryka, w tym teksty uważane dotąd za pozbawione wymiaru sakralnego. Jako podsumowanie Tomasz Garbol przedstawia dialog Herberta z Miłoszem obejmujący problematykę religijną.


SPIS TREŚCI

NAWIĄZANIA I ODNIESIENIA   
Zmiana modelu recepcji; Herbert o potrzebie metafizyki w kulturze i sztuce; Synchroniczne ujęcie problematyki; „Sacrum w poezji Herberta" - według krytyków; Metafizyczne, sakralne, religijne w literaturze - rozumienie terminów

POGODZIĆ RĘKĘ GAŁĄŹ I NIEBO 
Sztuka jako poszukiwanie jednośc; Kontemplacja światła; Perspektywa pytań o życie i śmier; Przedmiot którego nie ma; „Trudność" poezji

WIELKI PLAC CZYŚĆCA 
Stosunek do przeszłości; Demaskacja stereotypów obecnych w kulturze starożytnej; Stereotypy związane z tradycją chrześcijańską; Rytuały religijne; Stereotyp religijny w dziele sztuki; Terror utopii; Poezja Herberta jako „wielki plac czyśćca"

CHRZEST ZIEMI 
Motyw ziemi; Afirmacja ziemskości; Wierność ziemi a dziedzictwo filozofii Nietzschego; Bóg; Etyka bez uzasadnień; Chrystus; Wizja Chrystusa a wizja Boga

HERBERT - MIŁOSZ  
Dlaczego Miłosz?; Obecność autora; Upadek; Ontologia i etyka; Obowiązki poezji; „Chrzest ziemi" i „ekstaza o wschodzie słońca"; Trwałość poetyckiego dialogu; Czółno i wątek, osnowa i całun

ZBIGNIEW HERBERT. BIBLIOGRAFIA 2001-2004 

INDEKS OSÓB   
INDEKS UTWORÓW ZBIGNIEWA HERBERTA