Paweł Tambor
ISBN: 978-83-8061-883-1
Pages: 272
Format: B5
Year: 2020
Language: Polish


Spis tresci

Wstep

Rozdział 1. Kosmologia - nauka specyficzna metodologicznie
1.1. Ogólna charakterystyka kosmologii
1.2. Swoistosc metodologiczna kosmologii współczesnej
1.2.1. Przedmiot kosmologii
1.2.2. Ograniczenia obserwacyjne kosmologii
1.3. Kosmologia nauka interdyscyplinarna

Rozdział 2. Modele w nauce a modele kosmologiczne
2.1. Modele naukowe w ogólnosci
2.2. Funkcje modeli naukowych
2.2.1. Róznorodnosc funkcji modeli
2.2.2. Modele w funkcji eksploracyjnej
2.2.3. Modele w funkcji posredniczacej
2.2.4. Teorie i modele naukowe według Basa van Fraassena
2.3. Modele kosmologiczne

Rozdział 3. Standardowy model kosmologiczny
3.1. Budowa SMK
3.2. Status metodologiczny SMK
3.3. Krzywizna - najprostszy sposób wyjscia poza paradygmat SMK
3.4. Czynniki teoretyczny i empiryczny w SMK
3.5. Rola czynnika empirycznego i teoretycznego w kontekscie odkrycia przyspieszajacej ekspansji Wszechswiata
3.6. SMK jako efektywna teoria Wszechswiata

Rozdział 4. Ontologiczne aspekty standardowego modelu kosmologicznego
4.1. Ogólna charakterystyka debaty realizm - antyrealizm
4.2. Modele w kosmologii
4.3. Implikacje ontologiczne SMK
4.3.1. Wszechswiat zalezny od modelu SMK (model-dependent realism)
4.3.2. SMK maszyna nomologiczna w rozumieniu Nancy Cartwright

Rozdział 5. Studium przypadku idei Wszechswiata przyspieszajacego
5.1. Dynamiczna natura nauki, jej determinanty i sposoby opisu
5.2. Modele rekonstrukcji zmian w nauce
5.3. Metodologiczny charakter dazenia do prawdy w rozwijajacej sie nauce
5.4. Filozofia nauki Nancy Cartwright jako epistemiczny układ pojeciowy dla badania statusu SMK
5.5. \"Emergencja\" Wszechswiata dynamicznego w schemacie pojeciowym Nancy Cartwright
5.5.1. Wszechswiat dynamiczny
5.5.2. Dynamiczny Wszechswiat przyspieszajacy
5.6. Podsumowanie

Rozdział 6. Wyjasnianie w nauce i kosmologii
6.1. Spór o wyjasniajacy charakter nauki
6.2. Typologie wyjasnien w naukach przyrodniczych
6.3. Wyjasnianie przez prawa
6.4. Wyjasnianie kauzalne
6.5. Wyjasnianie jako rozumienie
6.6. Funkcja wyjasniajaca SMK

Rozdział 7. Próba rekonstrukcji kosmologii obserwacyjnej w metodologii bayesowskiej
7.1. Załozenia wyjasniania w podejsciu bayesowskim
7.2. Teorie formułowania i uzasadniania hipotez naukowych – indukcjonizm i antyindukcjonizm
7.3. Metodologia bayesowska
7.4. Bayesowska (współczesna) definicja prawdopodobienstwa
7.5. Statystyczne metody selekcji modeli (kryteria informacyjne i metody bayesowskie) w praktyce badawczej kosmologii współczesnej
7.6. Wnioski metodologiczne
 
Zakonczenie

Summary

Spis rysunków

Spis tabel
 
Bibliografia