Justyna Truskolaska
ISBN: 978-83-7702-163-7
Stron: 356
Format: B5
Rok wydania: 2010

Celami szczegółowymi badań było udzielenie odpowiedzi na pytania dotyczące: preferowanych w rodzinach wartości, stawianych celów, poziomu opieki, zaspokajania potrzeb podstawowych i wyższych, atmosfery domu rodzinnego, stosowanych w nim metod wychowawczych oraz panujących więzi, a wreszcie - wszechstronnego rozwoju dzieci, zwłaszcza w ich czasie wolnym spędzanym z rodziną lub rówieśnikami. Swoistym podsumowaniem dużej części wyników badań było stwierdzenie, czy we współczesnej rodzinie polskiej mamy do czynienia z relacjami partnerskimi między małżonkami, ale zwłaszcza między rodzicami i dziećmi. Postawiono też pytanie o różnice istniejące w sposobie wychowania i opieki nad dzieckiem w środowisku miejskim i wiejskim. Zamiarem badacza było również wyłonienie pewnych charakterystycznych typów rodzin istniejących wśród badanej grupy oraz opisanie ich. (z Zakończenia)


Spis treści

Wstęp

Część I. Funkcjonowanie rodziny polskiej na przełomie XX i XXI wieku

1. Społeczno-ekonomiczne i demograficzne aspekty funkcjonowania rodziny w Europie i w Polsce
1.1. Przemiany rodziny w kręgu europejskim na przestrzeni XIX i XX wieku
1.2. Sytuacja społeczno-demograficzna i ekonomiczna współczesnej rodziny polskiej
2. Tło kulturalno-religijne funkcjonowania polskich rodzin
2.1. Kultura pedagogiczna rodziny i społeczeństwa a kultura narodu
2.2. Rodzina w nauczaniu Kościoła jako wzorzec funkcjonowania rodzin polskich
3. Rodzina jako wspólnota i najważniejsze środowisko opiekuńczo-wychowawcze
3.1. Określenie rodziny - rodzina jako grupa, wspólnota, instytucja, środowisko wychowawcze
3.2. Struktura i typy rodzin
3.3. Funkcje rodziny
3.4. Przemiany funkcji rodziny
3.5. Znaczenie rodziny w wychowaniu człowieka
4. Wskaźniki wewnątrzrodzinnego systemu wychowania
4.1. Wartości jako treści i cele wychowania w rodzinie
4.2. Więzi uczuciowe w rodzinie
4.3. Atmosfera życia rodzinnego i wychowania
4.4. Style i metody oddziaływania wychowawczego i ich znaczenie dla rozwoju dziecka
4.5. Partnerstwo w rodzinie
5. Najnowsze kierunki badań w pedagogice rodziny w Polsce
5.1. Wychowanie w rodzinie funkcjonującej bez problemów
5.2. Zagrożenia procesu wychowania we współczesnej rodzinie polskiej
6. Stan opieki i wychowania we współczesnych rodzinach - przegląd badań
6.1. Organizacja czasu wolnego jako czynnik wychowawczy w badaniach Mariana Grochocińskiego (lata 70. XX wieku)
6.2. Integracja rodziny i uczestnictwo w jej życiu jako element wychowania w badaniach Zofii Gawlinowej (lata 70/80. XX wieku)
6.3. Socjalizacja i wychowanie w rodzinach zróżnicowanych etnicznie w badaniach Jerzego Nikotorowicza (lata 80. XX wieku)
6.4. Heleny Marzec badania realizacji funkcji opiekuńczo-wychowawczej rodzin osób bezrobotnych (lata 90. XX wieku)
6.5. Badania Lucjana Olszewskiego nad metodami wychowania rodzinnego (lata 90. XX wieku)
6.6. Wychowanie w rodzinie w badaniach Mirosławy Nowak-Dziemianowicz (lata 1996-2000)

Część II. Opieka, wychowanie i partnerstwo w rodzinach wsi i miast Lubelszczyzny w badanich własnych

7. Metodologia badań własnych dotyczących realizacji funkcji opiekuńczo-wychowawczej rodzin wiejskich i miejskich Lubelszczyzny
7.1. Wychowanie, opieka i partnerstwo w rodzinach województwa lubelskiego jako przedmiot badań własnych
7.2. Problemy, hipotezy, zmienne i wskaźniki w badaniach własnych
7.3. Metody, techniki i narzędzia badań
7.4. Charakterystyka terenu przebiegu badań, badanych rodzin i jej członków
8. Realizacja funkcji opiekuńczej w badanych rodzinach
8.1. Sytuacja materialna i mieszkaniowa badanych
8.2. Pomieszczenia i miejsca zaspokajania podstawowych potrzeb członków rodziny
8.3. Wyposażenie domu służące zaspokojeniu potrzeb członków rodziny
8.4. Nadzór nad dzieckiem, bezpieczeństwo, higiena i opieka medyczna oraz pomoc w nauce w badanych rodzinach
9. Zaspokojenie potrzeb wyższych i więzi uczuciowe w badanych rodzinach.
9.1. Poczucie przynależności, szacunku i uznania u badanych dzieci oraz więzi uczuciowe w rodzinie
9.2. Czas spędzany z dziećmi
9.3. Rozmowa między rodzicami i dziećmi oraz pomoc w rozwiązywaniu problemów w badanych rodzinach
9.4. Atmosfera wychowawcza w badanych rodzinach
10. Opieka wychowawcza w badanych rodzinach
10.1. Samodzielne zaspokajanie potrzeb oraz podstawowe obowiązki domowe badanych dzieci
10.2. Wdrażanie do samowychowania i odpowiedzialności w badanych rodzinach
11. Wartości i cele preferowane przez członków badanych rodzin
12. Formy spędzania czasu wolnego w rodzinach jako czynnik rozwoju badanych dzieci
12.1. Formy spędzania czasu wolnego z rodziną i przyjaciółmi
12.2. Stymulacja wszechstronnego rozwoju dziecka
13. Metody wychowania oraz partnerstwo w badanych rodzinach
13.1. Metody wychowania w badanych rodzinach
13.2. Stosunki partnerskie w badanych rodzinach
14. Typy rodzin wyodrębnionych w badaniach własnych
14.1. Rodzina bardzo dobrze funkcjonująca
14.2. Rodzina dobrze funkcjonująca
14.3. Rodzina słabo funkcjonująca (jeszcze wydolna wychowawczo)
14.4. Rodzina źle funkcjonująca (niewydolna wychowawczo)

Zakończenie - podsumowanie i wnioski
Bibliografia
Aneksy