Włodzimierz Bielak ISBN: 978-83-7702-274-0 Pages: 312 Format: B5 Year: 2011 Language: Polish
Publikacja stawia sobie za cel znalezienie odpowiedzi na pytania o istotę urzędu biskupiego, miejsce biskupów w strukturach kościelnych i jego rolę w społeczeństwie średniowiecznym. Autor nie chce tego czynić w oparciu o oficjalne wypowiedzi na ten temat Kościoła lub teologów, lecz na podstawie opinii naocznych świadków praktycznej realizacji ideału biskupstwa przez ludzi sprawujących ten urząd w realiach dnia powszedniego i na podstawie jego funkcjonowania w mentalności człowieka średniowiecznego. Historia uczy nas bowiem, że teoria bardzo często rozmija się z praktyką, a wielkie ideały nieraz giną gdzieś pośród niedoskonałości, bądź w konfrontacji z twardą rzeczywistością.
Spis treści
Wykaz skrótów Wstęp
I. Urząd biskupa w starożytności i średniowieczu
1. Od czasów apostolskich do końca III wieku a) Urząd biskupa w epoce Ojców Apostolskich b) Upowszechnianie się urzędu biskupiego i wzrost jego znaczenia c) Nauka św. Cypriana z Kartaginy o episkopacie
2. Po tzw. edykcie mediolańskim
II. Rola biskupa w misji Kościoła średniowiecznego
1. Ustanawianie biskupów A. Ustanawianie biskupów w prawie Kościoła powszechnego B. Na katedrach biskupich w Polsce a) Obsadzanie katedr biskupich w Polsce X-XII wieku b) Przełom – reformy Henryka Kietlicza i pierwsze wolne elekcje c) Wybory kapitulne, konfi rmacje, prowizje i rezerwacje papieskie d) Kryteria doboru kandydatów na urząd biskupa e) Wpływ władców na nominacje biskupie f) Utrata urzędu
2. Biskup - rządca i prawodawca A. Administrowanie diecezją i majątkiem kościelnym a) rozwój sieci diecezjalnej Kościoła polskiego b) sprawowanie przez biskupa funkcji administratora diecezji B. Relacje z kapitułą C. Synody D. Biskupi wobec zakonów E. Związki ze Stolicą Apostolską
3. Biskup - pasterz A. Nauczanie B. Sakramenty, liturgii i kultu świętych C. Troska o ubogich D. Szkoły
4. Średniowieczny model biskupa misjonarza i męczennika A. Święty Wojciech B. Święty Stanisław C. Święci Wojciech i Stanisław wobec średniowiecznego modelu biskupa
III. Miejsce biskupa w kręgach władzy politycznej
1. Związki z dworami panujących
2. Zaangażowanie w politykę wewnątrzpaństwową A. W okresie rozbicia dzielnicowego B. Podczas zabiegów o odzyskanie korony królewskiej C. Pod rządami królów
3. Zaangażowanie w politykę międzynarodową A. Obrona integralności terytorium Polski B. Polityka wschodnia a) Dążenie do rozszerzenia granic Polski b) Wobec zagrożenia ze strony mahometan - Tatarzy i Turcy
Wnioski i zakończenie
Indeks osobowy Bibliografia Summary
|